Koolstofkringloop, koolstofcyclus
De koolstofkringloop is het natuurlijke proces waarin koolstof door de aarde, atmosfeer, oceanen en levende organismen beweegt. Dit proces speelt een cruciale rol in het klimaat en het leven op aarde.
In de atmosfeer is koolstof vooral aanwezig in de vorm van koolstofdioxide (CO₂). Dit gas komt vrij door natuurlijke processen zoals vulkaanuitbarstingen, maar ook door menselijke activiteiten zoals de verbranding van fossiele brandstoffen en ontbossing.
Planten nemen CO₂ op uit de lucht en zetten het via fotosynthese om in organische stoffen zoals suikers. Dit koolstof wordt opgeslagen in hun biomassa en komt via de voedselketen terecht in dieren en andere organismen. Wanneer deze ademhalen of sterven en ontbinden, komt de koolstof deels weer vrij als CO₂.
Een deel van de koolstof wordt langdurig vastgelegd in bodems en oceanen. Plankton en zeewater nemen CO₂ op, en dode planten en dieren kunnen in de bodem worden opgeslagen, waar ze na miljoenen jaren fossiele brandstoffen zoals steenkool en olie vormen.
De koolstofkringloop kent een snelle en een langzame variant. In de snelle cyclus beweegt koolstof binnen dagen tot eeuwen tussen lucht, water en organismen. In de langzame cyclus wordt koolstof gedurende miljoenen jaren vastgelegd in sedimenten en gesteenten.
Het verbranden van fossiele brandstoffen en ontbossing brengen oude koolstofvoorraden weer in de atmosfeer, wat bijdraagt aan klimaatverandering ten gevolge van het broeikaseffect. Het broeikaseffect is een natuurlijk proces waarbij bepaalde gassen in de atmosfeer van de aarde invallende zonnewarmte vasthouden. Zonder dit effect zou het veel te koud zijn op aarde om leven mogelijk te maken. Maar door menselijke activiteiten is het broeikaseffect de laatste decennia sterker geworden, wat leidt tot opwarming van de aarde.
Pixii
Dries Luyten
Pixii
Pixii
Pixii